Dünya Bankası’nın açıkladığı verilere göre 2016 yılında tüm dünyada 3.7 (3.696.000.000) Milyar yolcu havayolu ile yer değiştirmiş. Türkiye de bu istatistikte yaklaşık 100 (100.000.366,46) milyon yolcu ile sekizinci sırada yer bulmuş.
Havayolu taşımacılığı sağladığı avantajlar ve rekabetçi durumu sebebiyle seyahat ihtiyacı bulunan kişiler için ilk seçenek olma konumunu bundan sonra da koruyacak gibi gözüküyor.
İHA’ların havayolu aracılığı ile taşınması gerektiğinde nelere dikkat edilmelidir
İha’ların havayolu ile taşınması ile ilgili herhangi bir yasak bulunmamakla birlikte fiziksel ve kimyasal özellikleri sebebiyle bazı iha parçalarının taşınması havayolları ve IATA tarafından kurallara bağlanmıştır.
Pervaneler
Karbon fiber, glass fiber, çelik, aluminyum gibi malzemelerden imal edilmiş pervaneler kesici, delici özellik gösterebileceğinden uçuş esnasında kabinde bulundurulması sakıncalı bulunabilir ve uçağa alınmayabilir. Bunun gibi durumlarla karşılaşılmaması adına özellikle özel yapım ve endüstriyel iha’larda sıklıkla kullanılan bu pervanelerin uçağın bagaj kısmında taşınması daha uygun olacaktır. Plastik ve naylon malzemeden üretilmiş pervanelerin de İHA’dan ayrılmış olarak taşınması gerekmektedir.
Piller
Elektrik ile çalışan İHA’larda kullanılan piller yanıcı özellikte olduklarından IATA kuralları gereği DGR (Dangerous Goods Regulation / Tehlikeli Maddeler Yönetmeliği) çerçevesinde değerlendirilmekte ve valiz içerisinde bulundurularak uçağın kargo kısmında taşınması mümkün olmamaktadır. Bununla birlikte IATA kabinde yolcu beraberinde taşınabilecek batarya sayısı ve boyutu ile ilgili de bazı sınırlamalar da getirmiştir.
Buna göre sığası (elektrik kapasitesi) 100Wh’ın altında olan pillerin adet sınırı olmadan, sığası 100Wh ile 160Wh arasında olan pillerin de iki adetin üzerinde olmamak şartıyla kabin bagajında veya yolcu beraberinde taşınmasında bir sakınca bulunmamaktadır.
*Pillerin iletken kısımlarının kapatılarak birbirinden ayrı şekilde paketlenerek taşınması gerekmektedir.
Sığası 160Wh’ın üzerindeki pillerin veya 100Wh – 160Wh arasındaki sığalarda ikiden fazla pilin havayolu ile taşınabilmesi için IATA’nın DGR yönetmeliğinde belirttiği kurallar dahilinde paketlenerek tehlikeli madde olarak beyan edilmesi ve havayolu işleticisine teslim edilmesi gerekmektedir. Bu özellikte ve miktardaki pillerin taşınması ancak kargo yolu ile yapılabilmektedir.
IATA Lityum Pil Taşıma Yönergesi
Hava araçlarında Elektronik Sigara ve Lityum ion Batarya Taşınması ile ilgili genelge
SHGM’nin 04/08/2016 tarihli ve 51859319-401.01.99/E.2169 sayılı genelgesinde iha’ların uçak içerisinde taşınması konusunda aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir.
Söz konusu İHA’ların kabinde taşınması hususunda tehlike oluşturabilecek tek unsur, ihtiva ettikleri pilin çeşidi ve kapasitesidir. ICAO Doc.9284 Teknik Talimatlar’da belirtilen Lityum Batarya içeren elektronik cihazlarla ilgili kısıtlamalar dahilinde pil ihtiva eden İHA’ların kabinde taşınmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
İlgili genelge’nin tam metnine aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
SHGM Hava araçlarında Elektronik Sigara ve Lityum ion Batarya Taşınması Genelgesi
Çeşitli İHA’ların Pil Boyutları
Kabin bagajı ve yolcu beraberinde taşıyacağınız iha’nızın uygunluğunu belirlemek için aşağıdaki tablodan yararlanabilirsiniz. Listede bulunmayan iha’larınız için de (V)x(Ah)=Wh formülünü kullanarak nominal pil gerilimini Amper ile çarparak gerekli bilgiyi elde edebilirsiniz.
Örneğin 5600mAh 15.2v bir pilin (V)x(Ah)=Wh formülü kullanılarak sığası hesaplandığında elde edilecek değer 85,12 Wh olacaktır.
| İHA Modeli | Pil Sığası (Wh) | Yolcu Beraberinde Taşınabilirlik |
| DJI Phantom 4 Adv, Pro | 5870mAh, 15.2v, 89.2 Wh | Taşınabilir |
| DJI Phantom 3 SE, Pro | 4480mAh, 15.2v, 68 Wh | Taşınabilir |
| DJI Mavic Pro | 3830mAh, 11.4v, 43.6 Wh | Taşınabilir |
| DJI Mavic Air | 2375mAh, 13.2v, 27.4 Wh | Taşınabilir |
| DJI Spark | 1480mAh, 11.4v, 16.9 Wh | Taşınabilir |
| DJI Inspire 1 | 5700mAh, 22.8v, 130 Wh | Taşınabilir (En fazla 2 adet) |
| DJI Inspire 2 | 4280mAh, 22.8v, 98 Wh | Taşınabilir |
| Xiaomi Mi Drone 1080p, 4K | 5100mAh, 15.2v, 77.5 Wh | Taşınabilir |
| Yuneec Typhoon H, Plus | 5400mAh, 14.8v, 79.9 Wh | Taşınabilir |
| Yuneec Typhoon 4K | 5400mAh, 11.1v, 61.0 Wh | Taşınabilir |
| Yuneec Breeze | 1150mAh, 11.1v, 12.8 Wh | Taşınabilir |
| Yuneec H520 | 5250mAh, 15.2v, 79.8 Wh | Taşınabilir |
| Yuneec H920, Plus | 5250mAh, 15.2v, 79.8 Wh | Taşınabilir |
